آیا با استفاده از جوهر نمک شیرآلات سیاه می شوند؟

اولین باری که لکه های سفید و زرد رسوب درخشش شیرآلات را می گیرند، بسیاری از افراد وسوسه می شوند سراغ قوی ترین شوینده موجود در خانه، یعنی جوهر نمک، بروند؛ غافل از این که همین انتخاب می تواند در چند دقیقه، ظاهر شیرآلات را برای همیشه تخریب کند و آن ها را کدر، مات و در برخی موارد به اصطلاح سیاه کند. پرسش اصلی این است که آیا واقعا سیاه شدن شیرآلات با جوهر نمک رخ می دهد و چرا؟

در این مقاله به صورت علمی و در عین حال کاربردی بررسی می شود که جوهر نمک چه تاثیری بر انواع شیرآلات، به ویژه شیرآلات مشکی، دارد، چه خطرهایی در استفاده از آن وجود دارد و چه جایگزین های ایمن تری می توان برای نظافت انتخاب کرد. هدف، تصمیم گیری آگاهانه و پرهیز از اشتباهاتی است که هزینه اصلاح آن ها بسیار بیشتر از یک شست و شوی ساده خواهد بود.

خرید انواع شیرآلات ساختمانی
از برندهای لوکس و با بهترین قیمت
در فروشگاه شیرآلات آنلاین

جوهر نمک چیست و چرا برای شیرآلات خطرناک است؟

پیش از آن که درباره سیاه شدن شیرآلات با جوهر نمک صحبت شود، لازم است خود این ماده را بهتر بشناسیم. جوهر نمک همان محلول اسید هیدروکلریک است؛ اسیدی بسیار قوی و خورنده که برای باز کردن لوله ها، زدودن رسوب های سنگین و پاک کردن جرم های سخت به کار می رود. این ماده برای سطوحی مانند سرامیک کف، سنگ توالت و سطوحی که پوشش محافظ حساسی ندارند، در صورت استفاده صحیح می تواند مفید باشد؛ اما شیرآلات شرایط کاملا متفاوتی دارند.

بیشتر شیرآلات خانگی از آلیاژهایی مانند برنج با پوشش کروم، نیکل، استیل یا روکش های رنگی مشکی و طلایی ساخته می شوند. این روکش ها بسیار ظریف هستند و از فلز زیرین در برابر زنگ زدگی و تغییر رنگ محافظت می کنند. جوهر نمک به دلیل اسیدی بودن شدید، به لایه روکش حمله می کند، سطح را از حالت صیقلی و براق به حالتی مات و زبر تبدیل می کند و راه را برای خوردگی و تغییر رنگ های دائمی باز می کند.

بنابراین، ذات شیمیایی جوهر نمک با ماهیت ظریف روکش شیرآلات در تضاد است و همین تضاد، زمینه سیاه شدن شیرآلات با جوهر نمک را فراهم می سازد.

دلیل سیاه شدن شیرآلات با جوهر نمک

پس از آشنایی با ماهیت اسیدی جوهر نمک، اکنون می توان دقیق تر توضیح داد که چرا روی برخی شیرآلات لکه های تیره، سیاهی یا کدری شدید ظاهر می شود. در مرحله اول، اسید قوی، لایه محافظ براق (مثلا کروم یا رنگ پوششی) را حل یا تخریب می کند. پس از این مرحله،  فلز زیر روکش در معرض هوا و رطوبت قرار می گیرد و واکنش های اکسیداسیون و خوردگی آغاز می شود. در نهایت، سطح به تدریج از حالت یکنواخت خارج شده و لکه های تیره، خاکستری یا سیاه ظاهر می گردد.

به همین دلیل، در بسیاری از مواردی که از جوهر نمک استفاده شده است، مشاهده می شود شیرآلات نه تنها تمیزتر نشده اند، بلکه لکه های سوختگی شیمیایی یا هاله های تیره روی آن ها ایجاد شده است. این تغییر رنگ معمولا برگشت ناپذیر است و حتی پولیش کردن نیز تنها تا حد محدودی می تواند شدت آن را کاهش دهد، نه آن که شیرآلات را به وضعیت اولیه بازگرداند.

اشتباهات رایج هنگام استفاده از جوهر نمک برای شیرآلات

برای درک بهتر خطر، آشنایی با اشتباهات رایج در استفاده از جوهر نمک می تواند بسیار راهگشا باشد. رایج ترین خطاها شامل موارد زیر می شوند.

– استفاده مستقیم روی سطح شیرآلات

بسیاری از افراد، جوهر نمک را بدون رقیق کردن، مستقیما روی شیرآلات می ریزند تا رسوب ها سریع تر از بین برود. این کار در واقع آغاز تخریب روکش و شروع روند سیاه شدن شیرآلات با جوهر نمک است.

– ترک کردن جوهر نمک روی سطح برای چند دقیقه

باقی ماندن اسید روی سطح، زمان کافی برای واکنش با روکش و فلز زیرین فراهم می کند و آسیب را چند برابر می سازد.

– استفاده همزمان با اسکاچ زبر یا سیم ظرف شویی

ترکیب خاصیت سایندگی اسکاچ و قدرت خورندگی جوهر نمک، روکش شیرآلات را در کوتاه ترین زمان ممکن می خراشد و از بین می برد.

– عدم شست و شوی کامل پس از استفاده

حتی اگر مقدار کمی جوهر نمک به طور اتفاقی به شیرآلات برسد، باقی ماندن اثر آن، روند خوردگی را ادامه می دهد و تدریجا باعث کدر شدن، لکه دار شدن و سیاه شدن سطح می شود.

گزینه های ایمن به جای جوهر نمک برای تمیز کردن شیرآلات

برای پیشگیری از سیاه شدن شیرآلات با جوهر نمک، بهترین راهکار، انتخاب روش های تمیزکاری ایمن است که هم رسوب و لکه را پاک کنند و هم به روکش آسیبی نرسانند. بعضی از مهم ترین راهکارهای ایمن به شرح زیر است.

– استفاده از شوینده های ملایم مخصوص سرویس بهداشتی و شیرآلات

این محصولات با PH کنترل شده طراحی شده اند تا رسوبات سطحی را بدون تخریب روکش پاک کنند. استفاده منظم از آن ها، مانع انباشته شدن رسوب سخت می شود.

– محلول آب و مایع ظرف شویی

برای نظافت روزانه، ترکیب آب ولرم با مقدار کمی مایع ظرف شویی و یک دستمال نرم، برای رفع لکه های صابون، چربی دست و رسوبات سبک کاملا کافی است.

– استفاده محدود و کنترل شده از سرکه سفید رقیق شده

در برخی موارد می توان از محلول سرکه سفید و آب (نسبت تقریبا ۱ به ۳) برای از بین بردن رسوبات آهکی سبک استفاده کرد. در این روش، تماس طولانی مدت توصیه نمی شود و پس از چند دقیقه، باید سطح با آب فراوان شسته شود.

– بهره گیری از دستمال میکروفایبر

دستمال های میکروفایبر بدون نیاز به فشار زیاد، سطح را تمیز می کنند و به روکش آسیبی نمی زنند، در حالی که اسکاچ زبر می تواند حتی بدون جوهر نمک نیز خراش های ریز ایجاد کند.

انتخاب این روش ها، نه تنها مانع از سیاه شدن شیرآلات با جوهر نمک می شود، بلکه عمر مفید روکش شیرآلات را نیز به طور محسوسی افزایش می دهد.

آیا ارزش ریسک کردن دارد؟

جوهر نمک، ماده ای بسیار قوی و خورنده است که برای برخی کاربردهای خاص در نظافت ساختمان قابل استفاده است؛ اما ماهیت شیمیایی آن با روکش حساس شیرآلات، به ویژه شیرآلات مشکی و تزئینی، ناسازگار است. سیاه شدن شیرآلات با جوهر نمک در واقع نتیجه تخریب لایه محافظ و شروع خوردگی و تغییر رنگ فلز زیرین است؛ فرآیندی که در بسیاری از موارد برگشت ناپذیر بوده و تنها راه اصلاح، تعویض شیرآلات یا بازسازی تخصصی روکش خواهد بود.

در مقابل، استفاده از شوینده های ملایم، دستمال میکروفایبر، محلول های رقیق شده مناسب و نظافت منظم، هم به حفظ درخشندگی شیرآلات کمک می کند و هم از هزینه های سنگین ناشی از آسیب های شیمیایی جلوگیری خواهد کرد. بنابراین، پاسخ روشن است: برای صرفه جویی در چند دقیقه نظافت سنگین، ریسک سیاه شدن شیرآلات با جوهر نمک، نه از نظر اقتصادی و نه از نظر زیبایی شناختی، تصمیمی منطقی نیست.

بیشتر بخوانید

علت نشتی شیر سینک ظرفشویی چیست و چگونه تعمیر می شود؟

آیا رنگ شیرآلات طلایی می رود یا پاک می شود؟

روش تمیز کردن لک های جرم آب از شیرآلات استیل

انواع استانداردهای شیرآلات ساختمانی

چگونه شیر آب را براق کنیم؟ روش برق انداختن شیرآلات